UAZ Bukhanka zabierze cię daleko, jeśli przygotujesz go jak narzędzie, a nie zabawkę. Długie podróże ujawniają słabe chłodzenie, leniące się instalacje elektryczne, zużyte łożyska i niedbałe uszczelnienia. Dobre przygotowanie zapewnia ciche kilometry, przewidywalny zasięg paliwa i bezstresowe przekraczanie granic.
Filozofia planowania
- Niezawodność przede wszystkim, szybkość na drugim miejscu. Wolny van, który dojedzie do celu, jest szybszy niż szybki van na linie holowniczej.
- Wprowadzaj jedną zmianę na raz, testuj lokalnie, a potem zwiększaj skalę. Małe próby są lepsze niż duże naprawy.
- Pakuj się, by szybko naprawić najczęstsze awarie. Zabieraj mniej części, ale właściwe.
Trasa i dokumenty
- Sprawdź wizy, zasady wjazdu pojazdu, Zieloną Kartę lub lokalne ubezpieczenie oraz wszelkie wymagania carnetu z wyprzedzeniem. Niektóre granice wymagają papierowych kopii tytułu własności, rejestracji i wydrukowanej karty ubezpieczenia.
- Skanuj dokumenty i zapisuj offline. Miej dwie wydrukowane kopie w osobnych torbach.
- Planuj tankowania na najdłuższych odcinkach. Zwróć uwagę, gdzie króluje gotówka. Wymień drobne banknoty na wioski odludne.
Podstawowy serwis pojazdu
Zrób to zanim spakujesz choćby jedno pudełko.
- Płyny: olej silnikowy i filtr, skrzynia biegów, skrzynia rozdzielcza, oba dyferencjały, płyn hamulcowy DOT 4, płyn chłodzący zgodny ze specyfikacją. Zanotuj przebieg.
- Chłodzenie: chłodnica czysta wewnątrz i na zewnątrz, termostat przetestowany w gorącej wodzie, odpowiednia nakrętka, osłona obecna. Jeśli używasz wentylatora elektrycznego, sprawdź przekaźniki i dodaj ręczne przełączanie.
- Paski i węże: wymień wszystko podejrzane, zabierz stary, nadający się do użytku pasek jako zapas. Nowe opaski na węże na całym układzie, potem dokręć ponownie po pierwszych cyklach nagrzewania.
- Zapłon i paliwo: świeże świece, dobre przewody, czysty rozdzielacz w silnikach gaźnikowych, nowe filtry powietrza i paliwa. Zweryfikuj wydajność pompy paliwa. W przypadku wtrysku, zeskanuj kody i sprawdź wartości MAF oraz czujnika temperatury płynu chłodzącego.
- Układ kierowniczy i zawieszenie: łożyska kingpin, końcówki drążków kierowniczych, tuleje sprężyn, amortyzatory. Usuń luz teraz. Nasmaruj każdy smarownik.
- Hamulce: klocki lub szczęki z zapasem, gładkie tarcze i bębny, swobodne prowadnice, świeży płyn. Poprawnie wyreguluj tylne.
- Układ napędowy: przeguby krzyżakowe napięte i nasmarowane, łożysko centralne w dobrym stanie, śruby kołnierza dokręcone, odpowietrzniki osi drożne.
- Opony: dobre opony LT z odpowiednim indeksem nośności. Dwa zapasowe, jeśli jedziesz w odludne miejsca. Wyważ koła i sprawdź pęknięcia przy otworach na szpilki.
Plan testowy
- 200 km po mieszanych drogach z celowymi cyklami nagrzewania. Słuchaj i zapisuj.
- 50 km po utwardzonej żwirowej drodze przy obniżonym ciśnieniu. Sprawdź ocierania, stuki i przedostawanie się kurzu.
- Jeden test zanurzenia w wodzie, jeśli dotyczy, następnie sprawdź łożyska kół i hamulce pod kątem wody.
- Po każdej sesji: sprawdź nakrętki i śruby, dokręć sprężyny, wały napędowe i układ kierowniczy, odpowietrz ponownie wszystko, co wydaje się nieprawidłowe.
Obliczenia paliwa i zasięgu
- Typowe zużycie Bukhanki waha się od 12 do 18 L/100 km w zależności od wagi, opon i terenu. Planuj najgorszy scenariusz na odcinki odległe.
- Trzymaj kanistry na zewnątrz lub wentylowane. Używaj metalowych kanistrów z odpowiednimi uszczelkami. Noś lej i filtr siatkowy.
- Bezpieczeństwo pożarowe: dwa gaśnice, jedna w kabinie dostępna dla kierowcy, druga przy tylnych drzwiach.
Chłodzenie i brodzenie
- Zachowaj osłonę wentylatora. Na biegu jałowym jest cenniejsza niż większość wentylatorów.
- Użytkownicy wentylatorów elektrycznych: zamontuj przełącznik trójpozycyjny. Wyłączony do brodzenia, Auto na drogę, Włączony na gorące podjazdy.
- Snorkel pomaga tylko, jeśli każde połączenie od filtra powietrza do dolotu jest uszczelnione. Testuj lekkim ciśnieniem i wodą z mydłem.
- Wydłuż odpowietrzniki osi i skrzyni biegów, jeśli planujesz wielokrotne brodzenie. Zwolnij przed wodą, aby uniknąć fali uderzeniowej na grill.
Prawidłowość układu elektrycznego
- Docelowe napięcie ładowania przy ciepłym biegu jałowym z obciążeniem: 13,8–14,4 V. Jeśli niższe, napraw pasek, okablowanie lub alternator.
- Dodaj główny przewód masowy od silnika do ramy oraz krótki przewód masowy od obudowy alternatora do bloku.
- Dla lodówek i wentylatorów warto mieć podwójną baterię z VSR lub ładowarką DC‑DC. Bezpiecznikuj każdy nowy obwód u źródła i oznacz oba końce.
- Praca nocna: ulepszenia reflektorów z przekaźnikami, dobre oświetlenie pracy z tyłu oraz czołówka.
Waga, układ i części zamienne
- Trzymaj ciężkie przedmioty nisko i między osiami. Obciążenia na dachu to ryzyko oporu i przewrócenia. Używaj miękkich toreb wewnątrz.
- Punkty mocowania przystosowane do prawdziwych obciążeń. Pasów z napinaczem, nie gumek bungee.
- Pakuj narzędzia tak, abyś mógł sięgnąć do nich przez boczne drzwi bez konieczności całkowitego rozładunku.
Narzędzia, które zasługują na swoje miejsce
- Zestaw nasadek i kluczy 8–24 mm, łamacz 1/2", klucz dynamometryczny.
- Klucze do nakrętek stożkowych 8/10/11 mm, kompaktowe narzędzie do rozkładania końcówek przewodów i mini obcinaczka do rurki.
- Zestaw elektryczny: zaciskarka z grzechotką, rurki termokurczliwe, odpowiednie złącza, zapas przewodu, bezpieczniki i dwa uniwersalne przekaźniki.
- Smarownica z adapterem igłowym, łom, duży młotek, wybijaki, haki.
- Podnośnik butelkowy plus klocki drewniane, zestaw naprawczy opon, smar do osadzenia opony, wysokiej jakości kompresor i dokładny manometr.
- Multimetr i lampka testowa, środek do czyszczenia styków, smar dielektryczny.
Przemyślane zapasy do Bukhanki
- Paski klinowe, górne i dolne przewody chłodnicy, łącznik przewodu nagrzewnicy.
- Pompa paliwa i krótkie przewody, filtr paliwa, uszczelka pod gaźnik lub pod przepustnicę.
- Układ zapłonowy: świece, jeden przewód, kopułka i wirnik rozdzielacza dla silników gaźnikowych, czujnik wału korbowego dla wtrysku.
- Zestaw łożysk piasty przedniego koła i uszczelniacz piasty, dwa przeguby krzyżakowe, łożyska kingpin jeśli Twoje są zużyte.
- Tylne cylinderki hamulcowe lub zestaw uszczelnień, zestaw sworzni prowadzących zacisku przedniego, dwie odpowietrzniki.
- Szczotki alternatora/zestaw regulatora jeśli typ serwisowy, zapasowe główne przekaźniki.
- Śruby wału napędowego i nakrętki zabezpieczające, obejma i zawieszenie tłumika.
Codzienny rytm na drodze
- Rano: szybkie sprawdzenie płynów, kontrola ciśnienia w oponach, szybki przegląd śrub przy kierownicy i wałach napędowych, test świateł.
- W ciągu dnia: nasłuchiwanie nowych dźwięków, wyczuwanie zapachu przegrzanych hamulców, kontrola temperatury płynu chłodzącego.
- Wieczór: obchód w poszukiwaniu wycieków, sprawdzenie czy piasty kół nie są gorące, opróżnienie miski filtra powietrza jeśli jest zamontowana, ładowanie radiotelefonów i powerbanków.
Nawigacja i łączność
- Mieszaj źródła: offline mapy na dwóch telefonach, jedna papierowa mapa z zaznaczonymi punktami paliwa i wody. Noś mały kompas.
- Radio: proste UHF/PMR do konwoju, SAT messenger lub PLB na wypadek awarii. Ustal plan codziennego meldunku z kimś w domu.
Kemping i życie
- Wentylacja zapobiega kondensacji. Uchyl okna i używaj moskitier. Rozważ alarm CO, jeśli używasz ogrzewania.
- Przechowuj jedzenie nisko i szczelnie. Gryzonie uwielbiają instalację elektryczną UAZ.
- Woda: minimum 4 L na osobę dziennie do picia. W gorących pustyniach podwójna ilość do mycia i gotowania.
Specyfika zimowa
- Koc na akumulator lub podgrzewacz silnika, jeśli spodziewasz się silnych mrozów. Utrzymuj paliwo bez wody i noś płyn do spryskiwaczy z antyzamarzaczem.
- Używaj osłon na kratkę chłodnicy, aby stabilizować temperaturę. Lekko nasmaruj uszczelki drzwi, aby nie zamarzały.
- Linki hamulca ręcznego zamarzają. Parkuj na biegu na stromym terenie i unikaj zaciągania hamulca, jeśli grozi zamarznięcie.
Pustynia i upał
- Obniż ciśnienie w oponach na falistych drogach, aby chronić Bukhankę. Jedź płynniej, nie szybciej. Sprawdzaj temperaturę amortyzatorów podczas przerw.
- Zacieniaj kabinę podczas postoju. Noś dodatkowy płyn chłodzący i wodę destylowaną. Unikaj długiego biegu jałowego klimatyzacji na postoju.
Góry
- Hamowanie silnikiem oszczędza hamulce. Zatrzymaj się, aby ostudzić, jeśli wyczujesz zapach żywicy. Nie trzymaj pedału mocno wciśniętego na postoju. Pozwól rotorom równomiernie się schłodzić.
- Bogatsze mieszanki i konserwatywne wyprzedzenie zapłonu pomagają na wysokości przy silnikach gaźnikowych. Wtrysk adaptuje się lepiej, ale nadal obserwuj temperaturę płynu chłodzącego.
Granice i policja
- Bądź uprzejmy i spokojny. Kopie rejestracji, paszportu, ubezpieczenia oraz prosta lista wyposażenia pomagają.
- Podstawowy zestaw awaryjny widoczny: trójkąt, kamizelka, apteczka, gaśnica. Niektóre kraje to sprawdzają.
Bezpieczeństwo
- Dwa zestawy kluczy noszone osobno. Ukryty wyłącznik na pompie paliwa lub zapłonie, jeśli istnieje ryzyko kradzieży.
- Zamykaj tylne drzwi od środka na noc. Dodaj prosty rygiel lub belkę zabezpieczającą, jeśli śpisz w vanie.
Typowe usterki i szybkie naprawy
- Przegrzewanie na biegu jałowym: brak osłony, słaby wentylator sprzęgła lub wentylator elektryczny o niskim przepływie powietrza, albo powietrze w układzie. Odpowietrz na gorąco, sprawdź korek, popraw osłonę.
- Długi pedał hamulca: tylne bębny źle wyregulowane lub powietrze w najwyższym punkcie układu. Najpierw wyreguluj, potem odpowietrz.
- Przerywanie zapłonu na wybojach: luźne złącza zapłonowe lub słabe uziemienie. Dodaj przewód uziemiający i ponownie osadź przewody.
- Wibracje po założeniu nowych opon: niezbalansowane koła lub luźne śruby wału napędowego. Wyważ i dokręć.
- Miganie kontrolki ładowania: luźny pasek lub zużyte szczotki. Dokręć pasek, wymień pakiet szczotek jeśli dotyczy.
Lista kontrolna przed wyjazdem
- Brak wycieków płynów. Wszystkie odpowietrzniki drożne. Chłodzenie sprawdzone w gorący dzień.
- Świeże filtry, świece i paski. Węże napięte. Zapasowy pasek na pokładzie.
- Opony zgodne ze specyfikacją, druga zapasowa gotowa, zestaw naprawczy i kompresor spakowane.
- Narzędzia i oznakowane części zapasowe na pokładzie, plus rękawice i mata pod pojazd.
- Dokumenty wydrukowane i zeskanowane. Ubezpieczenie ważne we wszystkich krajach na trasie.
- Łączność naładowana, rozdzielnica z bezpiecznikami i oznakowana. Reflektory wyregulowane.
- Sprawdź punkty mocowania do holowania, pas holowniczy i zawiasy. Podnośnik działa na prawdziwym podłożu.
Co tydzień w trasie
- Smaruj przeguby krzyżakowe i układ kierowniczy. Dokręć sprężynowe śruby U i kołnierze wału napędowego. Sprawdź przewody hamulcowe i amortyzatory. Wyczyść filtr powietrza. Opróżnij pułapkę na wodę w paliwie, jeśli jest zamontowana.
Nastawienie
Jedź w tempie odpowiadającym twojemu przygotowaniu. Zatrzymaj się wcześniej, jeśli coś wydaje się nie tak. Dziesięć minut z kluczem w obozie jest lepsze niż noc czekania na holowanie. Bukhanka nagradza uwagę podróżą, którą faktycznie ukończysz.